Đạo Thầy Trò

Đệ tử cung phụng sư trưởng có 5 việc:

- Hầu hạ cung cấp điều cần.

- Kính lễ cúng dường.

- Tôn trọng quý mến.

- Thầy có dạy bảo điều gì không trái nghịch.

- Thầy có dạy bảo điều gì nhớ kỹ không quên.

Thầy cũng có 5 điều để săn sóc đệ tử:

- Dạy dỗ có phương pháp.

- Dạy những điều chưa biết.

- Giải nghĩa rành rõ những điều trò hỏi.

- Chỉ cho những bạn lành.

- Dạy hết những điều mình biết không lẫn tiếc.

(Trích 善生經 Kinh Thiện Sanh, Dīrghāgama sūtra 長阿舍經 Kinh Trường A Hàm, Buddhayaśsa 佛陀耶舍 Phật Đà Da Xá, Jikubutsunen 竺佛念 Trúc Phật Niệm)

Học trò đối với thầy nên biết 5 điều thờ kính, phụng dưỡng thầy.

- Khéo cung kính vâng lời.

- Khéo giúp đỡ, hầu hạ.

- Hăng hái.

- Nghề nghiệp giỏi.

- Hay thờ kính thầy.

Sư trưởng cũng dùng 5 việc săn sóc đệ tử.

- Dạy cho nên nghề.

- Dạy dỗ nhanh chóng.

- Dạy hết những điều mình biết.

- Đặt để ở những chỗ lành.

- Gửi gắm bậc thiện tri thức.

(Trích 善生經 Kinh Thiện Sanh, Mahàvarga phẩm Đại, Mādhyamāgama 中阿含經 Kinh Trung A Hàm, Buddhayaśsa 佛陀耶舍 Phật Đà Da Xá, Jikubutsunen 竺佛念 Trúc Phật Niệm, Saôghadeva 僧伽提婆 Tăng Già Đề Bà, 道祖 Đạo Tổ chấp bút)

Người học trò phụng sự thầy phải nhớ 5 điều.

- Giữ lòng cung kính, sợ sệt.

- Y theo lời thầy dạy bảo.

- Có những việc giặt giũ, sửa sang phải gắng sức làm.

- Chuyên cần học hỏi không chán nản.

- Sau khi thầy qua đời phải giữ lòng kính ngưỡng, nhớ tưởng, ngợi khen những đức độ của thầy, nhất thiết không được luận bàn đến những điều sai trái, lầm lỗi trước đây của thầy.

Thầy dạy đệ tử cũng có 5 điều.

- Hết lòng dạy bảo không mỏi mệt, khiến cho học trò mau được hiểu biết.

- Mong muốn học trò của mình vượt hơn học trò người khác.

- Muốn cho học trò không quên những kiến thức đã học.

- Khi học trò có những chỗ khó khăn, không hiểu, phải tận tình giảng rõ.

- Mong muốn dạy dỗ sao cho học trò có được trí tuệ vượt hơn cả thầy.

(Trích 佛說尸迦羅越六方禮經 Phật Thuyết Thi Ca La Việt Lục Phương Lễ Kinh, 後漢安息國三藏安世高譯 Hậu Hán An Tức Quốc Tam Tạng An Thế Cao Dịch)